रुख काटिन्छ धरानमा
बन्छ हतियार आरनमा
घरलाई सुन्दर बनाउन
फुल रोपिन्छ आगनमा ।
दुध ल्याउछन ग्वालाले
दही जमाउछन ठेकिमा
मन दिई पढ्ने छात्रछात्रा
पडाउने गुरुबा गुरुमा ।
चरा बस्छन गुंड बनाइ
मह काड्छन मौरी डुंड्मा
नेपाली लेखहरु - पृष्ठ ८७
विधाहरू
डाँडा पारी घाम जस्तै, देश मेरो देख्नु छैन ।
देश हारेको ईतिहास्, भोलीलाई लेख्नु छैन ।।
देशको नयाँ खाकामा नहोस् कुनै रोक्ने नाका ।
पैतालाले नेपालीकै, रगत् अब टेक्नु छैन ।।
सोची कोर देशको नक्सा, हातियार उठ्न सक्छ ।
नसुहाउने शासन भन्दै, जलाई हात सेक्नु छैन ।।
भोको नहोस कर्णाली नडुबोस् तराई पनि ।
नफुटोस् पहाडी मन, अर्को युद्द छेक्नु छैन ।।
Aajako bihani kina ninyaauro mukha laaera aayeko chha!
Suryako waripari waaklo tuwaalo chhayeko chha
Saayad Nepal aama maathiko bajra prahaarko pidaale
Prakriti sustaayeki po hun ki !
Nikammaharuko mathingal lai jiskyaayeki po hun ki !
Kapada lagaayekaharuko naangopanle lajaayeki po hun ki!
Athawa, aafu maathiko anyaaya sahaneharu dekhi niraashiyeki hun!
Ki, aandhi-tufaan aghiko shaanti dekhaayeki hun!
Pahile chahin merai bhar para bhanyau sani,
Anayasai aafnai sur gara bhanyau sani,
Swartha pura garna lai mahir raichhau timi,
Gau bata sahar tira jhara bhanyau sani,
Kathaputali banayera bhognu bhogyau malai,
Aaja pheri antai basain nai sara bhanyau sani,
Jugau juga nachhuttine kasham thiyo hamro,
Birsechhau ki, janghaar nai tara bhanyau sani,
Jindagi ko yatra ma shital chhahari dherai khoje
Pyasi mera nayan haru metauna dherai khoje
Hiddai hiddai abodh paila thaki sake aaja mera
Gantabya ma pugnu thiyo tara pani sahas khoje
Jindagi ko yatra mero timi lai chumnu thiyo
Nispastha andhakar ma timi lai pauna khoje
Jindagi ko yatra ma shital chhahari dherai khoje
Kunthit mera man ko bhaab bisaune timi lai roje
Yo bainsalu basantama chhaya mero chhariechha
Jatan gari rakhen bhanthen man ta katai choriechha.
Chori garne ko ho kunni katai kina dekhiena
Herda sabai ustai laagchha aafno bhanne bhetiena
Samjhanchhu ma sabailai samjhiena maaya kina ?
Jatan gari rakhen bhanthen choriechha tyasai din.
Manai na ho pirolinchha ekantama tyasai pani
Ke bhanera dosh diun chori garne yai ho bhani ?
Kahan lukyo kunni kata ? Swapnasamma dekhiena
Jatan gari rakhen bhanthen choriechha tyasai kina ?
Aaja pani parkhandaichhu pharkiera aaye hunthyo
Sapanama dekhe pani parkhiera paaye hunthyo
Ajhai pani lukchha kina? Chhayansangai chhariechha
Jatan gari rakhen bhanthen tai pani ta choriechha.
Timi bata taadhaa hunu parchha bhane
Timro mutu chunu parchha maile
Taadhai bata niyaalnu parchha bhane
Saamunne na aau bhulna parchha maile
Aankha najudaau aanshu bagchha ahile
Chhalera aankha timro runu parchha maile
Bahaanaa nabanau mutu jalchha ahile
Chhodera timi lai jaanu parchha maile
Jhan jhan byathaa charkana thaalyo
Birsana khojda maayaa badhna thaalyo
मृत आत्मा फुल्थे होला रीत दिए देखि !
मनमा बाहार झुल्थे होला प्रीत लिए देखि !!
जति दुख गरे पनि तिमी बिना म कहाँ !
जिबन सुबाश खुल्थे होला शीत पिए देखि !!
थाहा पाए आज प्रेम दुइ आत्माको घर !
योबन आभास डुल्थे होला मीत जिए देखि !!
खोले हुन्छ मन मेरो तिम्रै आशामा छु म !
जोबन प्यास चुल्थे होला गीत सिए देखि !!
सजिलो वार कुनै छैन, हरेक वारै गाह्रो,
चारैतिर देख्छु सानी, म त गाह्रै गाह्रो !
लाखौँ जुनी काटेर पाइन्छ रे यो जुनी,
नपाएको भए हुन्थ्यो, भयो पा'रै गाह्रो !
थाहा छैन केवल प्राण धान्ने कसो गरी हो?
ढाडै सेक्यो महँगीले, यसको मारै गाह्रो !
गरिबसित परेर दुःख पायौ तिमीले,
साहूसित लिएको त्यो ऋणको भारै गाह्रो !
किन होला मष्तिष्क नै थाकेको छ आजभोलि
सन्तापले भित्र भित्रै पाकेको छ आजभोलि
अनगिन्ति सम्झनालाई दवाउँदै सुत्दा पनि
कसले कसले सपनीमा डाकेको छ आजभोलि
बनाउँदै सबै कुरा प्रतिकूल र उल्टो मात्रै
समयले खाडलमा जाकेको छ आजभोलि
तुवालो र कुहिरो झैँ फैलिएर आकांक्षालाई
कालो कालो बादलुले ढाकेको छ आजभोलि
डर र त्रासले सताउँदै रात दिन सधैँ भरि
नियतिले तीखो वाण ताकेको छ आजभोलि
