यो कविता होईन, क्रन्दन हो
चित्कार हो, रोदन हो, र हो
आत्मा भित्रको स्पन्दन!!
कहिले पश्चिम बलेको छ,
कहिले पूर्व जलेको छ,
कहिले दक्षिण भौँतारिएको छ,
कहिले उत्तर बाउँठिएको छ!!
पश्चिम बलोस वा पूर्व जलोस,
दक्षिण भौँयारियोस वा उत्तर बाउँठियोस,
क्रुर पदचापहरुको पिडा खप्ने यहि धर्तिले हो
क्रुरताको सिकार बन्ने यहिँका बासिले हो!!
ईतिहास साक्षि छ,
द्रौपदि चिर-हरणले माहाभारत भएको थियो,
धेरै-धेरै आफन्त जनको, ज्यान गएको थियो,
याहाँ त मात्रृभूमिकै चिर-हरण हुदैँ छ,
संवेदनसिलता दुर हुदै छ, मानव मन रुदै छ!!
धैर्यता, समयम्ता, विबेकसिलता, गुमे पछि
मानव मानव रहन्न,
नेपाली लेखहरु - पृष्ठ ५३
विधाहरू
Fuldainan jaba phool sundar kala bokera chhati bhari
Jhuldainan jaba dhaan khet haru ma ko bharcha pathi bhari
Uddainan jaba panchhi gaan rasila gaayera aakash ma
Mauri almaliera ghumchha bana ma farkanna aawash ma .
Firfirfir putali naghumne, manama santras boki kana
Kaafal falna ruchaudaiana rukh ma nikhresari yauwan
Lekali jalawayu taatina gayo garmi badhe jhai bhayo
Aasumatra jhari rahe garib ka pairo gaye jhai bhayo .
Ke manchhe ajha daas banchha ahile ekkaisau yo shadi
Aafno rajya swayam u garchha kahile, makkinchha kalo chhadi
Polchhan taptapa ushna ushna pasina aago bale jhai huda
Bastainan aba kohi roi darama aafai jale jhai huda .
सम्हाली राख मैले कोरेका यी शब्दहरु
एकांकीमा कहिले तिम्रो मुटु छुन सक्छ
सम्हाली राख मैले कोरेका यी मायालु भाकाहरु
असह्य भै अनायासै आशुँ झर्न सक्छ
मेरा ब्यथाहरु शब्दमा ब्यर्थ लाग्छ भने
स्मृतिका पानाबाट मेट्ने प्रयाश गर
मेरो साथ तिमीलाई दुर्घटना लाग्छ भने
बिडम्बना सम्झी भुल्ने प्रयाश गर
सम्हाली राख मेरा यी प्रितिका गीतहरु
कुनै दिन जीवनका कथा बन्न सक्छ
मुल खम्बा मक्किएर घर मेरो ढलेको छ ।
विवाद ठुलो भाई-भाइमा दम्भी आगो बलेको छ ।।
भाईहरु मेरो प्रस्ताव मरी गए हुन्न भन्छन ।
नयाँ घर बनाउने बहस अस्तीदेखी चलेको छ ।।
कुडा कंक्रिट हाली बनाउने रे उन्को प्रस्ताव ।
साना नानी बाबुहरुलाई सोझै छलेको छ ।।
आफ्नै अड्डी कसेपछी वालुवा गिटी असरल्ल ।
अर्ती दिने हजुरबा आँगनिमा ढलेको छ ।।
दिन्छु साथ भन्छ्यौ भने आउँला त्यतैतिर
फुलमा मौरी धाए जस्तै धाउँला त्यतैतिर
एक्लै कति बिताउँछौ चिसा-चिसा रातहरु
जुग जाने माया प्रिती लाउँला त्यतैतिर
अधियाँमा कमाउला साउको बेसी खेत
खोले-फांडो बांडीचुडी खाउँला त्यतैतिर
आफ्नै भाषा,आफ्नै धर्म,आफ्नै संस्कृतिमा
झ्याउरे संगै प्रीतको गीत गाउँला त्यतैतिर
Desh runda aaja malai mare tulya laagyo saathi.
Aanshu puchhna nasaknele khai ke garlan bholi maathi.
Dandahinata badhekai chha ghatne yaha kura chhaina.
Bolawalako janjirlai kaatne kunai chhura chhaina.
Garib sadhai garib nai bho dhani ajha maathi gayo.
Ganatantra ra rajatantra ma ke kura po pharak bhayo.
Daijo rupi aago bhitra cheliharu balekai chhan.
Nirmamatale hatya gari sadak ma laas jalekai chhan.
Gagan chumbi mahalharu din pratidin badhepani.
Patamurkhako kami chhaina jati sukai padhepani.
Kaanun matrai haina andho neta sabai andha raichhan.
Nimukhale nyaya magda sabai ritta banda raichhan.
आजभोली कमजोर भाको छ !!
बाध्यताले कामचोर भाको छ !!
थकित देखिन्छ खै किन हो
पिडाबोधले भाबबिभोर भाको छ !!
मायाप्रेमका कुरा सुन्नै मान्दैन
उस्कोत ह्रीदयनै कठोर भाको छ !!
रसाइ रहन्छन आँखाहरु साउनेझरी झै
लाग्छ उस्लाई आजभोली बोर भाको छ !!
Timro yaadma manako mehfil pathaachhu
Patra kholnu patra bhitra dil pathaachhu
Parkhaima aankha, rudai hauli deuralima
Saatha dina mero nayan dil pathaachhu
Timro yaadma jeje garchhu ani jeje sochchhu
Prasta kori aakash jastai nil pathaachhu
Timro mero baatbich bairi aankha parlan
Lukai rakhnu sambedanshil pathaachhu
Parkha ajha kehi barsha lina aauchhu hajur
Yestai baat lekhi euta apil pathaachhu
Patra kholnu patra bhitra dil pathaachhu
Timro yaadma manako mehfil pathaachhu
पवित्र यो बस्तीलाई थुकेर पो गयौ ।
बदनामी भयौ र'त झुकेर पो गयौ ।
बगाउन खोज्दा गाउँ घरलाई यहाँ
क्रुरताको खडेरीमा सुकेर पो गयौ ।
सत्यताको अगी झुट नटिक्दा तिमी
कायर झैं डराएर लुकेर पो गयौ ।
सोजा बस्ति यो नि:श्लथ पार्ने दाउ हेरी
अचम्म नै गरि तिमी भुकेर पो गयौ ।
Timile maath diyau ra po, ti khushi haru kinna saken.
Timile haat diyau ra po, aneka ghumti hinna saken.
Paharako shimal thiyen, bhuwa sari udi rahane,
Timile saath diyau ra po, maile jeevan chinna saken.
Kulatko mai raja thiyen, samaaj maa kaandaa jasto,
Timile jaat diyau ra po, sukhaka pal chhinna saken.
Sabailai naramro thiyen, timro maayaa le pheriechhu,
Timile aant diyau ra po, kahali duhkha pinna saken.
