ख्वामित् यस् गिरिधारिले अति पिर्यो व्यर्थै गर्यो झेल् पनी,
यस्का झेल उतार्नलाइ सजिलो यै हो व्यहोरा पनी।
ख्वामित् लाइ चढाउँनाकन यहाँ क्यै श्लोक् कवीता गर्याँ,
मेरा श्लोक् सुनिबक्सियोस् त झगडा छीनिन्छ पाऊ-पर्याँ।।
बीस् साल् सम्म त ज्यान त्यान यहिं वाँद् लाग्यो र खेत् रोपिया,
यो साल् बाँद पनि खोलिएछ जलले ढुङ्गा सबै छोपिया,
ढुङ्गा खोजि लगाउँ बाँद कसरी राख्तैन ढुङ्गा पनी,
मानिस् पस्न त क्वै सकेन जलमा स्वात्तै बगम्ला भनी।।
अर्ज्याल् भाट ढकाल् अचार्ज इन चार् जम्मा भई सब् वस्यौं,
मील्यो मत् सब मोहिको र मतले बाँद् लाऊनामा पस्यौं,
उस् मौका गिरिधारि एहि पनि भाट् सल्लाहमा नै थियो,
भर् यस्को नभएर मात्र अहिले यस्तो उजुर् पो दियो।।
नेपाली लेखहरु - पृष्ठ १४५
विधाहरू
रातले रोइरहिथिन् लाखन
जलदाना,
मैले कनिका जस्ता मानी टिपी निलेँ ती
नाना !
पुछेँ गगनको —छाती
बालेँ दीप प्रभाती!
तारानलको अन्तर ज्वलनले
म भएँ रातो—
अग्नि शिखा झैँ—एक कुर्लनले
लिएँ तिमिर सातो—
पूर्व क्षितिजतिर फर्की लाएँ
बोलेँ तातो—
अन्धकारको गो टाटो—
बाक्लो कुइरो फाटयो !
छिर्का परेका ललित र लाल
हे ! कमाल !
नबोले नबोल माया कहिले नमार्नु सानु
माया हाम्रो फुल झैँ कहिले नझार्नु सानु
बैंशालु ति नजरमा मुटु मेरो अल्झियो
थाहै नपाई प्रीत मेरो तिमी सितै बल्झियो
नखोले नखोल भर कहिले नपार्नु सानु
माया हाम्रो फुल झैँ कहिले नझार्नु सानु
नबोले नबोल माया...........................
सम्झनाको हुरी चल्छ तिमी टाढा हुँदा खेरी
भोक प्यास केहि छैन माया गाढा हुँदा फेरी
Mero dil dukhchha hajur, bhaiko dil dukhe,
Ramarajya jasto hunthyo yeti ichchha puge.
Topchariko gudai ramro, ishaan tira dailo,
Bhaiko bhane gharai chhaina, kahaan khelne bhailo.
Kasto hunthyo shir otna sabai lai puge,
Mero man dukhchha hajur, bhaiko man dukhe.
Pallo gharko dhuri bata dhuwaan aako chhaina,
Maile khai ke saar bhayo, bhaile khaako chhaina !
Kasto hunthyo kamai khan sabai lai puge,
Mero man dukhchha hajur, bhaiko man dukhe.
Phool ramro guraans ki phool ramro kapaas,
Bhaiko shirma topi chhaina, kahaan laaune guraans !
Kasto hunthyo ek dharo sabai lai puge,
Mero man dukhchha hajur, bhaiko man dukhe.
नटिप्नु हेर कोपिला!
नचुँड्नु पाप लाग्दछ।
नच्यात्नु फूल नानि हो!
दया र धर्म भाग्दछ।।
नछोप्नु है चरी बरी
सराप आँसु लाग्दछ।
नमार्नु जन्तु है कुनै
बसेर काल जाग्दछ।।
न घाउ चोट लाउनू
सडेर चित्त पाक्दछ।
धूलो नफेक्नु नानि हो!
उडेर भित्र ढाक्दछ।।
हिलो नखेल्नु फोहरी
खराब दाग लाग्दछ।
न चित्त है दुखाउनु
डसेर आँसु बग्दछ।।
तिमी जुन रहरले, म मा फुल्न आयौ।
सबै सुख हराए, सधैँ चोट पायौ।
म डुब्दो किनारा, कहाँ हास्न सक्नु।
व्यर्थै तिमीले मेरो, हात समायौ।
वैशालु ति तिम्रा रहरहरुमा,
न मैले कहिले हरियाली कोरें।
रक्ताम्य ति तिम्रा अधरहरुमा,
न मैले कहिले खुशियाली पोतें।
र सायद रीसाएउ, तिमी भित्रभित्रै।
न भित्री ति तिम्रा, खुलदुली सोधें।
गतिछाडाहरुको छाडापन अन्त्य होस
मतिछाडाहरुको मति पनि सुध्रियोस
विकृति र विसंगतिको जो जालो छ
वर्ष सत्तरिमा त्यो सबै नै उध्रियोस॥
मातृभूमि माथिको अनादर नास होस
अनादर गर्नेको चपरि मुनि बास होस
इमानको खेति याहाँ फुलोस फलोस
वर्ष सत्तरि सोझाका लागि खास होस॥
सद्भाव र भाइचारा याहाँ फैलियोस
विभाजनकारिको अनुहार मैलियोस
स्वार्थि तत्वहरुको समुल स्वार्थिपन
वर्ष सत्तरिमा याहाँ सबै वइलियोस॥
तिमी ता जून-चाँदीले अनि घाम-सुनले कविता लेख्छौ,
म त अँधेरी रातको गुफामा जमेको कालोले लेख्छु ।
तिमी त आफ्नो संगीतको सुर चराको सित मिलाउँछौ,
हृदयतन्तु म त नीरवतासित कसी कसीकन जमाउँछु ।
तिम्रा वचनहरू पुष्पपरागमा चोपिएका हुन्छन् सब,
मेरा त अश्रुचूर्णमा अनि देहभस्ममा लोटाइन्छन् ।
किनभने उद्देश्य रमेका जीवित व्यक्तिहरूलाई
स्वर्गीय कल्पना दिदै नचाउने भाव चढाउने तिम्रो छ ।
मेरो मृत व्यक्तिहरूलाई सम्झाउने उद्देश्य छ यो-
'साथी, यतिका भारीतारी कसी कहाँ जाने सुरले
हिंडेका हौ ? त्यो सब बिसाई किन यहीं सुतिरहनुपयो ?
सपनाको पट्टल उघारिदेऊ, उठ अब कलम समात !'
साहित्यस्रोत, १।६-७, आश्विन-कातिक २००४
नाथ, यो पिंजराबाट कहिले उड्न पाउँला !
मायाको, • डरको, प्रेमी आशाको, फट्फटाइको
पसिनाले भिजेको छु, घाममा कहिले अब
फिंजारेर पखेटा यो प्रोबानो पार्न पाउँला ?
दानाको एक भाँडो छ त्यसभित्र फलाम छ,
अर्को भाँडो छ पानीको त्यहाँ दुर्गन्ध रक्त छ,
लामो उडाइको भोग जागेको अग्निकुण्डमा
उम्लेर कहिलेसम्मन् नमर्नु छ ? महोदय,
धूवाँ फुकीरहेको छ सबैतिर अशान्तिले,
लाख गोमनले लाखौंतिरबाट डसीसके,
के म उम्कन पाउन्नँ ? पवित्र त्यस पाउले
कुल्चेर मसिन्याएका धूलो दल्दै शरीरमा
घाउ पुर्दै, पुरेकोमा छोई ढोग दिदै दिदै
हरेक पाइला गन्दै, हरेक गणनापिछे
जपेर विष्णुको नाम हर्षको लयमा रुदै
म पीछा लाग्न पाउन्न ?
प्रह्लाद, १.३.३२, १९९५
Aaja pheri euta chaaha balkiera aaen
Purano tyo swaad samjhi palkiera aaen
Timro gharko baato gari jhardai thiye besi tira
Jun jasta timra anga talkiera aaen
Sadhain dhoka khulchha bhanthyau tara aaja banda raichha
Jhyaalai bata chhirnu paryo dhalkiera aaen
