हिमाल झै सेताम्मे भै
अग्लिएर ठडिएको शिर
निधारमा तेर्सिएको समयका रेखाहरु
कम्पित हातहरु
थर्थरिएका खुट्टाहरु टेक्दै
चौबन्दीको तुना गाँठो पार्दै
पटुकीलाई अझ कस्दै
खुईया सुस्केरा हाल्दै
एक नजर बेसीं झार्छिन्
अनि पिढींमा बसि
कल्पनामा तङ्ग्रिन्छिन्
एक दशकै बितेछ क्यारे
धमिलो छाप आखाँमा उभारछिन्
जुङ्गाको रेखी भर्खदै बस्दा
छोराको शिरमा हात राखि
सप्कोले आँशु पुछ्दै
कविताहरु - पृष्ठ ३०
लेखकहरू
हे मेरो प्रिय बन्धु ! आज तिमिले जो लेखका खातिर
लेख्यौ सा–दर पत्र, त्यो सब पढें केही झुकाई शिर ।
ठेगानातिर हेरदा नयनमा देखा पर्यो ‘पोखरा’
जो देख्दा मनमा मिहीं स्मरणका लाखौं फुटे आँकुरा ।।
पैह्ला अङ्कुरमा हिमाल हँसिलो अग्लो अगाडी सर्यो-
साथै पर्वत-शृङ्खला विपुल त्यो चौतर्फि देखा पर्यो ।
लंबा संथर फाँट तालहरुको झल्क्यो ठुलो चक्चकी
फेरी त्यो गडुवा, विजेपुर खुदी, सेती बगेकी लुकी ।।
कोठे साँघु, बजारको झिलिमिली, काला उखू, सुन्तला
दोस्रो अङ्कुरमा खचाखच भये ज्यादै मिठा शीतला ।
पैसा ढाँक उखू यतातिर, उता कोरी बढी सुन्तला
त्यो संझी खुशिले रमाउँछ यहाँ यद्यापि मेरो गला ।।
तेस्रो अङ्कुरमा उपस्थित भयो अर्घौं तथा अर्चले
पुर्खाको जसमा थियो जस ठुलो प्रख्यात पाण्डित्यले ।
चौथोमा उभियो पवित्र खरको छानू भयेको घर
आमाको मृदु लालना सुख जहाँ लिन्थं म लोकोत्तर ।।
Paani le nithukka bhijepachhi
Dharati tyasai tyasai chalamalauna thaalchha
Muhaarmaa ninyaaropan liera pani
Indreni muskuraai raheko hunchha
Paaniko thopaa bakshyasthalmaa khasdaa
Dharati tyasai tyasai mohit hunchha
Dharati tyasai praphulit hunchha
Yauwanko maadakataa le dharati
Tyasai chalaayamaan hunchha
Paani le dharati laai sadhai
Maayaa garera chumchha
Dharati ra paaniko maayaa
Mahaasaagar bhaera phailanchha
Indrenimaa ghaam paani, ghaampaani
..........Kukur janti biraalo baahun
समय किन आगो हुन्छ ?
अनि मात्र झुपडी सँधै
झुपडीहरु मात्रै जलाउन खोज्छ,
र जलाऊँछ पनि, सँधै नै
क्रुरताको पराकास्था नाघेर ।
आगो किन झन आगो हुन्छ
भोका पेटहरुमा सल्केर
र जलाईन्छ श्वाश - प्रश्वाशहरु
डढेलोमा पारेर, बनाईन्छ खरानी
अनि सजाऊँछन् सहानुभूतिका चिहानहरु ।
सजल मनका भाषाहरु
किन बुझ्न चाहँदैन, यो निष्ठूर समय
र लाड्न खोज्छन् फेरि अराजकताहरु
भग्नावशेष माथि पनि गर्न खोज्छन्
अनि गर्छन् पनि बलात्कार, बारम्बार ।
Aapas maa paraai chhan manchhe
Kaslai sunaayen yo chhaati bhitra
Desh dukheko pidaa
Sarpa haru paalera wari pari
Aafu surakshit hunuko niyati
Sanskriti baneko bela
Kaslai sunaayen yo jindagi nai dukheko pidaa
Jati chichyaaaye pani
Sundainan aajakaa sabhya raawan haru
Yo dukhaai ko kathaa
Jati kalpe pani
Bujhdainan aajakaa shishta kansha haru
Yo dukhaai ko byathaa
Paasaa paltaauna mai byasta chhan
Aadhunik shakuni haru
Baarambaar draupadi banaayera desh lai
Juwaa maa thaapinchha yahaa
Chinnai nasakine bho
Seto paridhaan bhitrako kaalo man
Kaalo bichaar ra kaalo bhaawanaa
Kaslai sunaayen aafu bali ko bokaa hunuko pidaa
घरभित्र पनि सिरान ताला उक्लिँदा
डाँडा-डाँडा अग्लो डिल भरेङको प्रायजसो म उक्लिन्छु
आजकाल सपनामा सधैं म पर्वत चढिरहेको हुन्छु !
जो झुक्दैनन् जति डाँडाहरू, पहाडहरू
टेक्दै झुकाउँछु खुट्टाले प्रत्येक पाइलाको सँघारमाथि
मेरो सडकमाथि !
उफ ! भाँच्चिएर लडिदिन्छन्
हिमालयका ढाडहरू….
आहाल-आहाल रात छादेर मेरो सडकमाथि ।
आकाशका भित्ता-भित्ता ठाकिँदै बजारिन्छ
प्रतिध्वनिको वज्र-
दौडदै गरेको रेलको छप्परमाथि मूल सडकमाथि !
ऐनाको चोइटाले थापेका रगतका टुक्राभित्र
डिब्बा-डिब्बा किच्चिएका
जिन्दगीका क्षणहरू…
भाँच्चिएको रेलको लिकमाथि
दनदनाउँदो आगोको मुस्लोभित्रबाट
म बटुल्छु, म बोक्दछु…
गोजीभित्र अनि काँधमाथि !
कति बोक्छस ए बुद्दे तामांग त्यो ढाकर
त्यो डोको फ्याल्दे ।
कहिल्लै भरिएन तेरो पेट
जति बोके पनि भोकै सधै
तेरा बालबच्चाको ज्यान सधै नांगै ।
आइज सडक तता, ल्या टायर बाल
ढुंगा मुढा गर, आइज, नत्र तेस्तै हो सधै
कात्तिक, मंग्सिरमा कहिल्लै नातातेको तेरो ज्यान
न ज्याकेट देख्यो कहिल्लै, न गतिलो कपडा भेट्यो
सधै फाटेकै धराको भर कति पर्छन
कति धिक्कार्छ्स तकदिरलाई,
कति जान्छस मन्दिर टाउको ठोक्न
आइज बुद्दे आफ्नो अधिकार माग्न/खोस्न
त पनि रेलिंग भाच, बाटो जाम पार्दे नत्र, इस
अगेनामा मात्र चिसो खरानी देखिन्छ
बालेर निभाईएका दाउराका ठुटा , केहि टुक्रा गोल
खाली डिक्ची देखाउनको लागि
बसालिएको हुनुपर्छ
सलाईको बट्टा अगेना छेऊ मै मिल्किएको छ
(त्यो पनि शायद खाली हुनसक्छ )
चामलको डिब्बा एकातिर
दालको डिब्बा अर्कोतिर
बेवारिसे बम झैं फालिएको छ
र , लंगोटी सम्मले पनि नभ्याएका
लालाबालाहरु
उमेर भन्दा पनि धेरै अघि चाउरी परेकी
मनमायाको निस्तेज जस्तै आँखा ,
धन बहादुरको बाटो कुरी बसेको छ ।
धन बहादुर ,
जेठको आगोमा झोसिएर
रिक्शाको पांग्रासंगै दौडिरहेछ
भोकलाई पराजित गर्न
लाजलाई घुम्टो हालिदिन
र उसलाई थाहाछ .
दिनभरिको अथक प्रयासमा
ऊ भोकलाई पूर्णरूपमा परास्त गर्न सक्दैन
उसका लालाबलाहरुको आंग
निश्चित रूपमा ढाक्न सक्दैन
तर पनि ऊ युद्धरत छ
प्रमूख शत्रुलाई पराजित गर्न ।
Ka.
Prakriti le jaba byangya rekhin
Cheharaa tinka bane,
Nepali ko bhaan lekhin,
Baan bho hamro bhane.
Kha.
Sab gadha le khush le ainke,
Bhyaagutaa le gaaye ken ken,
Bho bhujanga jaati prasanna,
Maatribhuka pushpa roye!
Dhanya tinko janma dhanya!
Ga.
(Huna ta keval shukrakira!)
Jyotishi le naam raakhyo
Kohenoor! Waah! Bishwahira!
Naam jasto byangya ke chha?
सत्ययुगमा पनि थिएँ म
त्रेता, द्वापर युगमा पनि खडै थिएँ
कलियुगको उषाकालमा, सिद्धार्थको शिरमाथि
आज जस्तै जडै थिएँ
मैले त्यसयुगमा पनि
खडा हुनु थियो
अग्लिएर बडा हुनु थियो
जो थाक्थे यात्राले वा
सूर्यको प्रचण्ड रापले
तिनलार्इ सुस्ताउन ‑ सियाँलको
पिउँ लाग्ने घडा हुनु थियो
कतै एक्लै र कतै वरसँग
कतै जंगलमा र कतै घरसँग
उसैगरी खडा छु म
मानिसहरू उसैगरी निहुरिन्छन् मेरो फेदमा
र प्रत्येक शनिवार
