Mero dil dukhchha hajur, bhaiko dil dukhe,
Ramarajya jasto hunthyo yeti ichchha puge.
Topchariko gudai ramro, ishaan tira dailo,
Bhaiko bhane gharai chhaina, kahaan khelne bhailo.
Kasto hunthyo shir otna sabai lai puge,
Mero man dukhchha hajur, bhaiko man dukhe.
Pallo gharko dhuri bata dhuwaan aako chhaina,
Maile khai ke saar bhayo, bhaile khaako chhaina !
Kasto hunthyo kamai khan sabai lai puge,
Mero man dukhchha hajur, bhaiko man dukhe.
Phool ramro guraans ki phool ramro kapaas,
Bhaiko shirma topi chhaina, kahaan laaune guraans !
Kasto hunthyo ek dharo sabai lai puge,
Mero man dukhchha hajur, bhaiko man dukhe.
माधवप्रसाद घिमिरे द्वारा रचना गरिएका लेखहरु - पृष्ठ २
Bhuinchalo, Bhuinchalo! Deshai kaamna thaalyo
Anaayasai deshai thaamna– jutyo haatemaalo
Karaaundai rukh dekhi saara panchhi ude
Udun bhane, pankha chhaina bhuin maa maanchhe lade
Ghar dhale, mandir dhale, dhulo udna thaalyo
Khoj garna, khabar garna– jutyo haatemaalo
Bahattar ko bhuinchalo, dhakka kati saaro
Marna pani gaaro bhayo, baanchna pani gaaro
Jyundo jaati uthna thaalyo lukaai ghaau aalo
Kahar bata uddhaar garna– jutyo haatemaalo
Ekaek dharti kaamdaa kasko aad liyau
Bagal maa jallai paayau tyasko aad liyau
Ekataa ko sutra milyo, phaantyo thotro jaalo
Aahat laai raahat baandna– jutyo haatemaalo
Desh ringdaa tyas sangai samaya po ringyo
Waari tira kurdaa kurdai paari drishti pugyo
ढुङ्गाको राश लाएको यही हो मेरो द्यौराली
देशको रक्षा गरेर बसेथे यहीं नेपाली
दक्खिनबाट एक्कासि अंग्रेजी तोप गर्जिए
उत्तरबाट पहरा उत्तरै दिई गर्जिए
नेपाली सारा निस्किए छहरा जस्तै उर्लेर
अहिरा खेल्दै दगर्ने अहेरी जस्तै कुर्लेर
आइलाग्नेमाथि जाइलाग्न जान्दछ वीर नेपाली
ढुङ्गाको राश लाएको यही हो मेरो द्यौराली
फैलिए पूर्व सिक्किम, पश्चिम रावीसम्म नै
जुँघाको रेखी बसेर कपाल फुलेसम्म नै
घोडाको पीठमा सुतेर बिगुल बज्दा ब्यूँझिए
छायामा कहाँ बसेर घरवार कैले संझिए
रणमै जन्मे नेपाली, रणमै मरे नेपाली
ढुङ्गाको राश लाएको यही हो मेरो द्यौराली
बिजुली तोपअगाडि ढुङ्गा र मूढा के थिए
Lila maitaka bhulera ghar ka dhanda timile garyau
Aama ko mamata bhulera kasari maaya malai garyau
Chhaati bata jhikera praanasarika chhori malai diyau
Heri aakhir ghaat bata rasilaa aankhaa mama chimliyau
‘Khwai chhoriharu chhan kataa, ma ta gayen, khwai maiti chhan kahaan !
Pyaaraa ! Yeti rahechha bhet, tuhuri herera basnu yahaan !’
Dhoko yatti kahera ke hridayale ultiraheki thiyau
Heri aakhir ghaat bata rasilaa aankhaa mama chimliyau
Maile sodhina, antyakaal kunamaa dhoko adeko thiyo
Maile roina, praan jaana katiko baadhaa pareko thiyo
Heren tultul khaali, deen mukhamaa heriraheki thiyau
Heri aakhir ghaat bata rasilaa aankhaa mama chimliyau
Aansu jharna sakena khaali rasilaa aankhaa liyeki thiyau
Baaklo futna sakena khaali dil ko bhaasaa bhaneki thiyau
Mero dhyaan gari mabhitra kasari aatmaa milaayidiyau
Heri aakhir ghaat bata rasilaa aankhaa mama chimliyau
डाँडाकाँडा चहुर हरिया देखिए पालुवाले
बोकी ल्यायो बकुल वनको वास मीठो हावाले ।
डाकी मौरी मधुर रसमा लेक पाक्यो गुह्ँली
गोठालाले वनवन डुली हाल्न थल्यो सुसेली ।।
लाऊँ कानैतिर भनि टिपिन गुर्सिनीले गुराँस
नेवार्निले मधुसुमनले जेल्दिइन् केशपाश ।
भोटेनीले मगमग बुकीफूल बाँधिन तुनामा
क्वैली बोल्यो वनवन नयाँ प्रीतिको सम्झनामा ।।
आए पाखा वन चहुरमा फूल लाखौँ पलाई
को भन्देला सकल यिनको नाम मीठो मलाई ।
मेरै धौलागिरी शिखरमा छैन मैले पुगेको
नेपालीको दिल छुन अझै छैन मैले सकेको ।।
मिठो वास्ना मधुपवनमा आज आइरहेछ
यौटा थुङ्गा वनतिर कतै मुस्कुराइरहेछ ।
कोहो कोहो भनि वनवनै क्वैली गाइरहेछ
नौलो मान्छे कुसुमपाथमा हेर आइ रहेछ ।।
लीला माइतका भुलेर घरका धन्दा तिमीले गर्यौ
आमाको ममता भुलेर कमरी माया मलाई गर्यौ
छातीबाट झिकेर प्राणमारिका छोरी मलाई दियौ
हेरी आखिर घाटबाट रसिला आँखा ममा चिम्लियौ।
“ख्वै छोरीहरु छन कता, म त गएँ, सबै माइती छन् कहाँ
प्यारा, यत्ति रहेछ भेट, टुहरी हेरेर बस्नु यहाँ ।"
धोको यति कहेर के हृदयले उल्टी रहेकी थियौ
हेरी आखिर घाटबाट रसिला आँखा ममा चिम्लियौ।
मैले सोधिनँ-अन्त्यकाल कुनमा धोको अडेको थियो
मैले रोइनँ- प्राण जान कतिको बाधा परेको थियो
हेरें टुल्टुल खालि दीन मुखमा हेरी रहेकी थियौ
हेरी आखिर घाटबाट रसिला आँखा ममा चिम्लियौ।
आँसू झर्न सकेन खालि रसिला आँखा लिएकी थियौ
बाक्के फुट्न सकेन वालि दिलको भाषा भनेकी थियौ
मेरो ध्यान गरी मभित्र कमरी आत्मा मिलाई दियौ
हेरी आखिर घाटबाट रसिला आँखा ममा चिम्लियौ।
आऊ हे वर्षा ! कोसेली. पोल्टो बादल फोएर
हरिया वन चहुर खेत छायाले छोएर ।
प्रारम्भ गर नीलम धारा वनको कुनामा
घाम र पानी लुटाइदेऊ घरको छानामा
डुबाईदेऊ हृदय सारा रिमझिम गानामा
आऊ है वर्षा ! कोसेली-पोल्टो बादल फोएर
हरिया वन चहुर खेत छायाले छोएर ।
रन र वन घरेर घन-घटामा कड्किए
चपाई ढुङ्गा पहाडी गङ्गाहरूमा गड्किए
पुराना सृष्टि पहिरा हाली वनमा चड्किए
आऊ हे वर्षा ! कोसेली-पोल्टो बादल फोएर
हरिया वन चहुर खेत छायाले छोएर ।
सुनेर तिम्रो जीवनदायी मधुर गर्जन
पृथिवी ब्यूँझून् पलाई आओस् नवीन सिर्जन
नदी र नाला बोकेर हिँड्न चञ्चल जीवन
आऊ हे वर्षा ! कोसेली-पोल्टो बादल फोएर
Paani simsim barsiyera sakiyo Aashadh ko raat ma
Niske jhimjhim jyoti ma junkiri osyaila faant ma
Faari baadal shail ko shikhar ma taaraa udaain aba
Aai Vishnumati pabitra tat ma meri nidaain aba
Kasto shaanti chha raat ko ta paharaa raatai ghuseko sari
Roki shwaas masaan ma chha Shiv ko chhayaa baseko sari
Ganga khaali susauchhin bagar ma naanaa bilaunaa gari
Taadhaa roirahechha ek batuwaa saathi chhuteko sari
Manchhe ho ahilyai amangal aho bhanchhau malai kina
Yai kaalo nishi ma chhipaai mukh yo deo malai runa
He Narayan ke bhayo jun kuraa bhanthen nahos tyai bhayo
Chhainau he sangini timi ki ahile sansaar nai chhaina yo
Behaani pakha jo uthera batuwaa chhalchhan timi chaldinau
Yatro khalbal purna bhumital ma khaali timi boldinau
Dhaaraa ma jal jo bharera yuwati haaschhan timi haastinau
Timrai maatra bhayo ra ke sab jana baachchhan timi baachdhinau
सेलायो उनको चिता र दिनको ज्वाला निभ्यो पश्चिम
यो छाया-छविको डुब्यो दिन डुब्यो रङ्गीन त्यो जीवन
थोत्रो देवल शून्यसान दुनियाँ सारा अँध्यारोतिर
जाऊ हे सखि ! साँझको शिखरको पारी उज्यालोतिर
बत्ती यो घरबाट बल्छ अहिले सङ्घारमा दख्खिन
बाल्थिन् यै घरभित्र बत्ति घरकी लक्ष्मी उनी क्वै दिन
हे वैवस्वत ! बत्ति यो शहरमा तिम्रो लगी जोडिद्यौ
उल्टीद्यौ सब अन्धकार उनको बाटो तिमी छोडिद्यौ
छायारुप लिएर शून्य घरमा आई नच्याऊ अब
हाम्रा आँसु नहेर निष्ठुर बनी माया चुँडाल्द्यौ सब
हल्का प्वाँख उचाल झार भुइँमै धूलो र मैलो जित
जाऊ सुन्दर शान्त देश पुतली ! हे ज्योतिकी सन्तति !
लाऊ अाजुलि तीन बार जलको खाएर जाऊ सखी !
यौटा पुूल चुँडेर दिन्छु दिलको लाएर जाउः सखी !
आँसू आज पुछेर दुःख सब यो बिसे्रर जाऊ सखी !
मान्छेको घर अन्धकार छ भनी सम्झेर जाऊ सखी !
कोठामा कसरी पसूँ नजरकी श्रृङ्गार छैनौ तिमी
यत्रो शोक कहूँ कहाँ हृदयकी आधार छैनौ तिमी
कोठामा अघि भर्खरैतक थियौ बोलीरहेकी तिमी
ए छैनौ कसरी भनूँ ! हृदयमा खेलीरहेकी तिमी
मेरी लच्छिनकी जहान ! घरमा बल्दैन बत्ती अब
बत्तीनेर मुहार चारु भरिलो पर्दैन देखा अब
सन्तोषी मुखमा सुखी हृदयको झल्किन्न माया पिन
भित्तातर्फ कपालको गुजमुजे पर्दैन छाँया पिन
मैले यो परदेशमा घर त्यसै बिसर्ीसकेको थिएँ
आमाको टुहुरो थिएँ पि्रय सखी पाईसकेको थिएँ
मेरा सुन्दर शान्ति कान्ति सुघरी डेरा थियो यो कुटी
हे सन्तोष गरिबकी ! गइसक्यौ मेरी तपस्या उठी
कल्ले लिन्छ र गुप्त गर्व मनमा मैले गरुँ पौरख
कल्लाई सुखिनी बनाउन भनी मैले उठाऊँ दुख
कल्लाई सँगमा लिएर अब यो सारा गृहस्थी गरुँ
छातीमा प्रतिमा लिएर उनकै बाँचूँ कि यद्वा मरुँ
