यहाँ हामीलाई
आफ्नो अशक्तता नै प्रिय छ,
त्यसलाई छोप्ने अहङ्कार नै प्रिय छ !
त्यो उदाङ्ग पार्न खोज्ने तिमी को ?
यहाँ हामीलाई यो अलमल नै प्रिय छ,
यो धरमर नै प्रिय छ;
तर, हामी त्सोलाई त्यसो भन्न चाहँदैनौं;
त्यो भन्ने तिमी को ?
यहाँ श्रृङ्खला ल्याउन खोज्ने तिमी को ?
हामीलाई हाम्रो हार नै प्रिय छ,
दुर्गति नै प्रिय छ,
यो पसारो नै प्रिय छ,
उठाउन खोज्ने तिमी को ?
Ek jugama ek din ekchoti aauchha
Ulatpulat, uthalputhal, herpher lyaunchha
Laatasudha bolna thalchhan, chalna oth dukha ko
Sahe bhani samjhiyeka ikh pherna uthtachhan
Gaye bhani nadekhiyeka pharki pharki aauchhan
Sute bhani samjhiyeka suru suru hidchhan
Mare bhani phyankiyeka juru juru hidchhan
Kharani hunchha bharbharaundo, huri chalna thaldachha
Kayar pani bir hunchhan, beg chalchha josh ko
Hahakar machchha yahan paap khulna thaldachha
Ek jugama ek din ekchoti aauchha !
Paniko chhalbalama
Chhariiraheko ghamjhai
Hariyo mathi phulharu tarkiyejhai kheliraheka thiye hawama
Tiniharuko chanchal chhaya
Mrityuko kalo haaso jasto thiyo
Tyo drishya nai yahi bhandathyo
Dui din pachhi
Ghamama haasiraheka ti phulharu
Chhayama nidauridai sukdai gaye
Jaba kalpanako sunaulo sansaar
Junkirisari andhyaroma
Pilpilidai haraudai jaanchha
Ani mrityu dekhinchha yahi dekhen
मेरी रानी, साँचो बोल, यो लागूजस्तो न्यानोपन
जे म तिम्रो काखमा पाउँछु;
यो सपना जो तिम्रो आँखामा म देख्दछु, यो के ?
तिमीनिर आइपुग्दा यो सन्चो लागेजस्तो
अथवा रगतमा बाढी आएजस्तो
मलाई जे हुन्छ, यो के ?
अनि आफूलाई च्यातचुत पारेर तिम्रो पाउमा
चढाइदिऊँ यसनिम्ति कि तिमी त्यसलाई लिएर जेसुकै गर;
अथवा म यस्तो हुँ कि
तिमीलाई हेर्दाहेर्दै म नहुँ भनेजस्तो
यो पागलपन, यो के ?
मेरी रानी, साँचो बोल, यो के ?
फेरि यिनै कुरा मात्र साँचा हैनन् कि
तिमीलाई देख्नेबित्तिकै म सास लिएजत्तिकै
सपना लिन लाग्दछु;
कि म आफुलाई बिर्सेर तिमीलाई सम्झन्छु
क म तिमीमा डुबेर
आफुनो अस्तित्व मेटाउन चाहन्छु
यी कुरा मात्र साँचा हैनन्,
अर्को कुरा पनि त्यत्तिकै सत्य छ–
म तिमीलाई कहिलेकाहीँ आफ्नो मुठ्ठीको माखोलाई झैँ
एकदम मारी मेटिदिऊँ र ती सब कुरालाई
एकदम, खतम पारिदिऊँजस्तो लाग्दछ—
उकदम, एकैचोटि !
Hijosamma roiroi bachiraheka thiye.
Aaja tinai hansihansi marna tayar chhan.
Hijosamma jas ko boli ma kehi thiyena;
Man ko pratidhvanisamma thiyena,
Manis le bolejastai thiyena;
Keval shabd thiyo, arth thiyena;
Aaja tinai ko boli ma pran chha,
Byatha, unmad, aahvan chha, aakarshan chha,
Aaja tinai ko maunata pani bolchha.
Hijosamma jo roiroi bachiraheka thiye
Aaja tinai hansihansi marna tayar chhan.
Hijosamma jas ko haat bhikhari ko jasto phailiyeko matra thiyo
Aaja tyahi haat anjuli pareko chha—
Aaphno sampurna jiwan lai ek svapna ko nimti
Arpidine prerana tyas ma aaeko chha;
Hijosamma jas ma line lachari matra thiyo,
Dine ichchha ko udaya pani bhaeko thiyena;
Lachari, nishchhalata, kayarata ka din bite.
Aaja sab katibaddha chhan, pran hatkela ma chha.
Hijosamma jo roiroi bachiraheka thiye
Aaja tinai hansihansi marna tayar chhan.
आमा, त्यो आउँछ र ?
“हो, बा, त्यो आउँछ ।
त्यो बिहानको सूर्यझैँ उज्यालो छर्दै आउँछ ।
त्यसको कम्मरमा झुन्डिएको शीतजस्तै टल्कने
तिमी एक हतियार देख्नेछौ;
त्यसैले ऊ अधर्मसित लड्नेछ !
त्यो आउँदा तिमी पहिले त सपना हो कि भनेर
छामछुम गर्नेछौ, तर त्यो हिउँ र आगोभन्दा पनि
बढ्ता छोइने भएर आउँछ ।”
हो र आमा ?
“हो, तिमी जन्मँदा तिम्रो कलिलो अनुहारमा
त्यसकै छाया देख्ने आशा गरेकी थिएँ;
तिम्रो हिस्सी परेको हँसाइमा त्यसैको सुन्दर छवि;
तिम्रो तोते बोलीमा त्यसैको मधुर ध्वनि;
तर त्यो मीठो गीतले तिमीलाई
आफ्नो बाँसुरी बनाएनछ !
त्यो तिमी नै हौला भन्ने
मेरो यौवनभरिको सपना थियो !
जे होस् त्यो आउँछ;
