१.
बाला चतुर्दशीको दिन
आज पशुपतिनाथमा मेला छ,
अतीतका पुर्खाहरूलाई सम्झाउने दिन
धेरैधेरै वस्तुबाट सद्मीझमा पवित्रता बन्ने दिन
घुम्दै फिर्दै वर्षवर्ष दिनमा आउने दिन
यसमा गतिशील संसारको खेला छ
आज पशुपतिनाथमा मेला छ।
२.
सद्मी छर्ने यात्रीहरूको भिड
सडक, मोटर र बाटाहरूमा
सधैँसधैँ बढिरहेछन्
यहाँका पसल पसलहरूका
गुणात्मक मूल्यहरूलाई
सधैँसधैँ तिरिरहेछन्,
यिनी जान्छन् पानीजस्तै
र यिनी आउँछन् भेलजस्तै
यसैमा त जीवनको खेला छ
दैवज्ञराज न्यौपाने द्वारा रचना गरिएका लेखहरु - पृष्ठ २
१.
टाढा टाढा फैलिएका आशाहरू
सुन्दर कल्पनाले नित्याएका
पवित्र भावनाहरू
अनि भविष्यका सुनौला सपनाहरूलाई
समुद्रको धीरताले
नदीको प्रवाहलाई पर्खिरहे झैँ
म पर्खिरहुँला।
२.
आलस्य र कातरताको बीचमा होइन,
खालि उत्साह र उमङ्गको माझमा
अन्याय र अत्याचारका विरुद्ध
रीस र डाहका विरुद्ध
दुःख र दर्दका विरुद्ध
सत्यं, शिवं सुन्दरम्लेू घेरिएको
त्यो पवित्र दिनको
शुभागमनलाई
1.
Kushal neta ko abhaav bhayepachhi
Yati wela Nepal ko prajatantra dharapa ma pareko chha;
Yahako purano raajnitik party ko barchaswa nabhayepachhi
Aru dal ka neta yogya bhaye pani
Yasari desh lathalingga hune thiyena;
Bichara uniharu pani abbal dekhiyenan
Bhok le chhatpatiyeka wela haami garib Nepali haru
Kasaika phosra naara ma bishwas garera
Aashai nabhaye pani aashe bandai
Aafu lai chinna ra bujhna nasakne
Haami bhedaharu phagat kehi boka ra baakhraharu
Phosra naara ka bhar ma
Man ko laddu ghiu sanga khaadai
Bafadaar taawedaari garchhaun;
Alikati aashwasan ko pulaau pakaayera
Haami uniharu ko gungaan garchhaun,
Ti chhattu syal ra bwaasaharu bhane
१.
आखिरी यो घर पनि त माटाकै न हो
भत्कन्छ एक दिन जगै नरहेर
यो प्राण पनि त हावाकै न हो
फुस्कन्छ एक दिन दमै नरहेर,
अनि यी हाम्रा दिनहरू जानेछन्
पानीमा नून बिलाएझैँ
अनि यी हाम्रा क्षणहरू जानेछन्
घाममा शीत बिलाएझैँ
तर,
यी हाम्रा अमर सपनाहरू रहनेछन्
ढुङ्गामा खोपेका अक्षर रहेझैँ
र हिमालमा हिउँ रहेझैँ।
२.
भोलिका सयौँ सपनाहरूलाई सँगालेर
म आजै आइदिनेछु
तिमी प्यासले नतड्प अब
भानु हाम्रा गौरव हुन् पुर्खा पौरखिला
अजम्वरी कीर्तिकथा मुर्तिएका शिला ।
मिर्मिरेमै ब्यूँझिएर मित्र बनी आए
सबैलाई सुहाउने मीठो गीत गाए
त्यही गीत सुसेलेर बग्दै आयौँ हामी
चुली माथि चुली नौला थप्दै आयौँ हामी ।
जति पाइला अगि बड्छौं चड्छौं जति चुली
ती सबैमा उनैको छ मीठो तोते बोली
त्यही बोली सम्झिएर भाका भर्दै आयौँ
उत्साहले सग्बगाई अघि सर्दै आयौँ ।
साहित्य र संस्कृतिका निकै प्रिय नामी
भानु हाम्रा सम्पदा हुन् सम्झदैछौँ हामी
अमरत्व त्यसैमा छ मुस्कुराउने सधैँ
कोही महान् हुन्न त्यसै विशेषता नभै ।
1.
Swatantra desh ko khula haawa maa hurkieki
Prakriti aama ko kaakh ma kheleki,
Mero shraddha le garda merai baneki,
Hasili swatantra jiwan sangini,
Yo swarthi samaj ko ghor andhakar ma
Kalpi kalpi roin jasto laagchha
Hridaya ko utpidan lai sahan nasaki,
Aansu jharda jharda khiin jasto laagchha
Ani malai eklai chhodi,
Katai gain jasto laagchha,
Malai unkai maya laagchha.
2.
Yo mero biyog ko bela
Kaha kaha tadha ko prabas jasto laagchha,
Ti sukhapurna ra ullasyukta atit ka ghatana samjhi samjhi
Malai chaupattai runa mana laagchha,
1.
Gallima fyaakiyeko maagnelai
Manis nabhandida
Maile sathi bhanera angaalna sakina,
Dhartima muskuraayeki daminilai
Aafno anukul samjhiyerai pani
Maile pyaar garna sakina,
Yesaile ta ma bhariko chihan khanera
Mera abhilasha ra kaamana haru lai
Maile purisakeko chhu,
Mera nirmaan ra daayitva haru lai
Maile bhulisakeko chhu,
Manau ma aafnai paridhi bhitrako
Agyaat bandi bhaisakeko chhu.
2.
Tara nasamjha aba bandi khuskanna
Jivanma parichaya napaayeka dherai ghaite haru
Yaha thuprisakeka chhan
१.
सग्लो छँदा तिम्रो मणिवन्धको आभूषण
नारी जातिको खुला चिह्न,
बारम्बार सौन्दर्यको सम्मानमा
कोमल हातका स्पर्शले मुसारिएको,
धेरै समयपछि जीवनको अस्तित्व मेटी फुटेको,
अनि तिमीले छाडेपछि मैले भेटेको,
मेरो चुम्बन र मेरो स्नेहको माझमा
सम्झनाको बाटो देखाइरहने
मेरो साथी !
यहाँ के छ ? एक फुटेको चुरो।
२.
यही फुटेको चुरामा तिम्रो तस्वीर छ,
बोली र हिँडाइको साकार रूप छ,
पूर्व-स्मृतिको अमर कहानी छ,
माया र ममताको नाम छ,
यसमै तिम्रा र मेरा
१.
मलाई बाँच्न देऊ,
मलाई हाँस्न देऊ,
जीवनका प्रत्येक श्वासबाट निस्किएका
यी सुस्केरालाई छोडी
यही मायाको संसारमा
यही धरतीको आधारमा
अनि मेरै एकलौटे घरबारमा
आज मलाई खेल्न देऊ,
पीरको आँसु होइन
जीवनको मूल्य देऊ,
मलाई हाँस्न देऊ,
मलाई बाँच्न देऊ।
२.
ऊ पारिपारि देखिएका
ती डाँडाका चुचुराहरूमा
त्यो विशाल चौरीमा र
उस्तै हुन्न घाम सधैँ उस्तै हुन्न छाया
सम्झँदै छु आज पनि त्यै वेलाको माया ।
वसन्तको पौलो थुँगा फूल फुल्दै थियो
शरदको सयपत्री जून खुल्दै थियो
बैँसभरि बाँसुरीमा मुस्काउँथ्यो मन
लाग्थ्यो उस्तै रमाइलो लजाइलो पन ।
आज धेरै वर्ष बिते धेरै गए दिन
अझै मलाई कुत्कुतीले लोभ्याउँछ मन
सम्झनाको इन्द्रधनु उस्तै मीठो लाग्छ
उस्तै छाया चल्मलाउँछ उस्तै माया जाग्छ ।
आजभोलि तुषारो छ कठ्याङ्ग्रिने जाडो
शिशिरको सिरेटाले सताउँछ साह्रो
मुस्किलले दिन कट्छन् तर्सन्छु झन राती
यतिवेला एक्लै छु म छैनन् अरू साथी ।
